Skip to content

การตรวจสอบเส้นทางหนีไฟ

การตรวจสอบเส้นทางหนีไฟ
  1. รายละเอียดที่ต้องการตรวจสอบ เส้นทางหนีไฟต้องไม่มีอุปสรรคกีดขวางจากพื้นที่ใด ๆ ความกว้างความสูงของเส้นทางหนีไฟ ระยะทางหนีไฟที่ปลอดภัย การปิด-เปิดประตูตลอดเส้นทาง สมรรถนะของบันไดหนีไฟ ความเสี่ยงในการพลัดตก ราวจับ ราวกันตก แสงสว่างในเส้นทางหนีไฟ ป้าย สัญลักษณ์เส้นทางหนีไฟ อุปกรณ์ระบบความปลอดภัย ช่องระบายอากาศในบันได การปิดช่องเปิดที่ผนัง การปิดช่องเปิดที่พื้นเพื่อป้องกันไฟลาม
  2. ความต้องการตามข้อกำหนดในการจัดเตรียมเส้นทางหนีไฟ ให้มีมาตรฐาน และ ประสิทธิภาพ และ ความปลอดภัยต่อการใช้งานดังนี้ อาคาร หรือ สิ่งปลูกสร้างทุกประเภทที่มีผู้อยู่อาศัยต้องจัดเตรียมเส้นทางหนีไฟให้เพียงพอเหมาะสมกับลักษณะอาคาร เส้นทางหนีไฟต้องมีไม่น้อยกว่า 2 ทาง เพื่อให้มีทางเลือกในการหนีได้ ทางหนีไฟต้องอยู่ในตำแหน่งที่สังเกตเห็นได้โดยง่าย ภายในอาคาร หรือ สิ่งก่อสร้างทีมีผู้อยู่อาศัยต้องจัดเตรียมพื้นที่ปลอดภัยจากควัน และ ความร้อน หรือ อันตรายอื่น ๆ เส้นทางหนีไฟต้องไฟต้องได้รับการดูแลให้อยู่ในสภาพที่สามารถหนีไฟได้โดยง่าย ประตูหนีไฟต้องผลักไปในทิศทางการหนี และ สามารถเปิดย้อนกลับเข้าในอาคารได้เพื่อการบรรเทาสาธารณภัย และ เส้นทางหนีไฟต้องมีแสงสว่างตลอดเวลาทั้งในภาวะปกติ และ ฉุกเฉิน ต้องมีการป้องกันไฟลามตามช่องเปิดในแนวดิ่ง เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงประเภทการใช้สอยอาคาร ต้องมีการจัดเตรียมขนาดทางหนีไฟให้เหมาะสม และ เพียงพอ
  3. กฎหมาย และ มาตรฐานที่เกี่ยวข้องสำหรับการตรวจสอบเรื่องเส้นทางหนีไฟ โดยเบื้องต้นผู้ตรวจสอบจะต้องทำการศึกษาข้อกำหนดของกฎหมาย และ มาตรฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหมดก่อน เพื่อได้จัดทำ และ ปรับปรุงแบบฟอร์มการตรวจสอบให้ถูกต้องเหมาะสมกับลักษณะของอาคาร ผู้ตรวจสอบสามารถใช้แบบฟอร์มของกรมโยธาธิการเพื่อเป็นแนวทางในการตรวจสอบได้ สำหรับกฎหมาย และ มาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบเส้นทางหนีไฟ พอสรุปเป็นแนวทางได้พอสังเขปดังนี้ กฎหมาย พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พระราชบัญญัติโรงงานอุตสาหกรรม พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน ข้อบัญญัติกรุงเทพมหานคร มาตรฐานการป้องกันอัคคีภัย ของวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย
  4. ขั้นตอนในการตรวจสอบ แบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอนหลัก ๆ ดังนี้
    1. การศึกษาข้อมูล และ เตรียมตัวก่อนการตรวจสอบเส้นทางหนีไฟ
      • สอบถามข้อมูล
      • การตรวจสอบเอกสาร
    2. การตรวจสอบสภาพหน้างานจริง
    3. การจัดทำรายงาน และ สรุปผลการตรวจสอบ
การตรวจสอบป้าย หรือ เครื่องหมายแสดงทางหนีไฟ

ส่วยประกอบสำคัญในเส้นทางหนีไฟ ถือว่าเป็นระบบความปลอดภัยขั้นพื้นฐานที่ทุกอาคารพึงต้องมี ซึ่งกฎหมายควบคุมอาคารที่เกี่ยวกับการป้องกันอัคคีภัย หรือ ทางหนีไฟได้กำหนดจะต้องมีป้ายแสดงทางหนีไฟ และ ป้ายต้องมีไฟแสงสว่างสำรองฉุกเฉินส่องสว่างให้เห็นป้ายเพื่อนำไปสู่ทางออกได้ตลอดเวลา จากการสำรวจอาคารหลาย ๆ ที่พบว่าส่วนใหญ่ไม่ได้ติดตั้งป้ายเครื่องหมายแสดงเส้นทางออกฉุกเฉิน หรือ ติดตั้งแต่ไม่ได้มาตรฐาน และ ขาดการดูแลรักษาให้ป้ายอยู่ในสภาพพร้อมใช้ทั้งในสภาวะปกติ และ ฉุกเฉิน ดังนั้นเพื่อให้เกิดความเข้าใจไปในทางเดียวกันในการจัดทำป้ายเครื่องหมายทางหนีไฟที่ได้มาตรฐาน และ เหมาะสม จึงได้จัดทำแนวทางในการตรวจสอบ และ สรุปประเด็นสำคัญที่จะใช้ในการตรวจสอบ เพื่อให้ผู้ตรวจสอบ หรือ ผู้ดูแลอาคารใช้เป็นข้อมูลในการดำเนินการปรับปรุงแก้ไข ให้อาคารเกิดสภาพที่ปลอดภัย

  1. รายละเอียดต้องทำการตรวจสอบ ป้าย หรือ เครื่องหมายแสดงทางหนีไฟ เพื่อนำผู้ใช้อาคารให้สามารถอพยพออกจากอาคารได้อย่างปลอดภัย ควรจะทำการตรวจสอบให้ครอบคลุมรายละเอียดดังต่อไปนี้
    1. รูปแบบของป้ายเครื่องหมายต้องเป็นมาตรฐานเดียวกัน
    2. ขนาดของเครื่องหมาย และ สัญลักษณ์ ต้องเป็นตามกฎหมาย และ มาตรฐานเดียวกัน
    3. การติดตั้ง ตำแหน่ง ระดับ ระยะการมองเห็นของป้าย
    4. สภาพอุปกรณ์ ความน่าเชื่อถือของอุปกรณ์
    5. แหล่งจ่ายไฟของป้ายในสภาวะปกติ และ สภาวะฉุกเฉิน
    6. สมรรถนะองป้ายเครื่องหมายแสดงทางหนีไฟ
    7. แผนผังแสดงทางหนีไฟ และ อุปกรณ์ระบบดับเพลิง
    8. เอกสารตรวจสอบ และ บำรุงรักษา
  2. ความต้องการตามข้อกำหนดเกี่ยวกับป้ายเครื่องหมายแสดงการหนีไฟ ตามข้อกำหนด หรือ หลักการพื้นฐานในการติดตั้งป้ายเครื่องหมายแสดงทางหนีไฟให้ได้มาตรฐาน มีประสิทธิภาพเพียงพอต่อการใช้งานทั้งในสภาวะปกติ และ ฉุกเฉิน มีดังนี้
    • ตลอดเส้นทางหนีไฟต้องทำเครื่องหมายโดยใช้ป้ายสัญลักษณ์ที่ได้รับการรับรองที่มองเห็นได้โดยง่าย และ ชัดเจน
    • ป้ายต้องมีรูปแบบที่ได้มาตรฐานทั้งอักษร และ สัญลักษณ์ ขนาด และ สี
    • ป้ายต้องติดตั้งในตำแหน่งที่สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน
    • ป้ายต้องมีไฟแสงสว่างส่องตลอดเวลา ทั้งในสภาวะปกติ และ ฉุกเฉิน
    • ป้ายในบันไดหนีไฟต้องบอกชื่อบันได หมายเลขชั้น
    • ทดสอบสมรรถนะการทำงานของไฟฟ้าสำรองฉุกเฉินที่ส่องสว่างให้ป้ายต้องไม่น้อยกว่า 2 ชั่วโมง
    • แผนผังทางหนีไฟ และ อุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัย ต้องแสดงในอาคารให้เห็นอย่างชัดเจน
    • แปลนแผนผังอาคารต้องเป็นรูปแบบที่ได้มาตรฐาน
    • แปลนแผนผังอาคารต้องฉบับล่าสุดตรงกับสภาพหน้างานจริง
    • แผนผังต้องแสดงทางออกอย่างชัดเจนตรงกับหน้างานจริง
    • มีการบำรุงรักษาป้าย เครื่องหมายแสดงทางหนีไฟเป็นประจำ และ อุปกรณ์สามารถใช้งานได้
  3. กฎหมาย และ มาตรฐานที่เกี่ยวข้องสำหรับการตรวจสอบเรื่องป้ายเครื่องหมายแสดงทางหนีไฟ ทางหนีไฟแบะไฟแสงสว่างสำรองฉุกเฉิน จัดเป็นระบบความปลอดภัยขั้นพื้นฐานที่กำหนดให้อาคารทุกประเภทต้องปฏิบัติ เช่น อาคารสูง อาคารขนาดใหญ่ อาคารโรงงาน สำนักงาน โรงพยาบาล รวมทั้งหอพักตั้งแต่ 2 ชั้นขึ้นไป ผู้ตรวจสอบต้องทำการศึกษาข้อกำหนดของกฎหมาย และ มาตรฐานที่เกี่ยวข้องเพื่อได้จัดทำ หรือ ปรับปรุงแบบฟอร์มการตรวจสอบให้ถูกต้อง เหมาะสมกับลักษณะของอาคาร อาจใช้แบบฟอร์มรายงานของกรมโยธาธิการได้เพื่อใช้เป็นแนวทางในการดำเนินการตรวจสอบ และ บันทึกการตรวจสอบ แต่อาจปรับปรุงให้เหมาะสมกับลักษณะอาคารที่ตรวจสอบได้เพื่อความเหมาะสม สำหรับกฎหมาย และ มาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบเครื่องหมาย ป้ายทางออกฉุกเฉินพอสรุปเป็นแนวทางได้พอสังเขป ดังนี้
    • กฎหมาย “พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร”
    • ป้ายบอกชั้นทั้งด้านใน และ ด้านนอกประตูหนีไฟ และ ป้ายบอกทางหนีไฟด้วยตัวอักษรลาสัญลักษณ์ที่มองเห็นได้ชัดเจน
    • แสงสว่างจากระบบไฟฟ้าฉุกเฉินเพียงพอ ที่จะมองเห็นช่องทางหนีไฟได้ชัดเจน
    • พลังงานไฟฟ้าจากไฟสำรองฉุกเฉินสำหรับป้ายเครื่องหมายแสดงทางฉุกเฉิน
    • จัดให้มีการติดตั้งแบบแปลนแผนผังของอาคารแต่ละชั้นในตำแหน่งห้องต่าง ๆ ที่ชัดเจน รวมทั้งตำแหน่งของอุปกรณ์ดับเพลิงต่าง ๆ ประตู หรือ ทางหนีไฟ แผนผังของอาคารทุกชั้นเก็บรักษาไว้เพื่อให้สามารถตรวจสอบได้โดยสะดวก
      • มาตรฐานอ้างอิง ของวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
        • มาตรฐานการป้องกันอัคคีภัย
        • มาตรฐานระบบไฟฟ้าแสงสว่างฉุกเฉิน และ โคมไฟป้ายทางออกฉุกเฉิน
  4. ขั้นตอนในการตรวจสอบ การตรวจสอบจะแบ่งเป็น 3 ขั้นตอนหลัก ๆ ดังนี้
    • ขั้นตอนการศึกษาข้อมูล และ เตรียมตัวก่อนการตรวจสอบป้ายเครื่องหมายแสดงทางหนีไฟ สอบถามข้อมูล การตรวจสอบเอกสาร
    • การตรวจสอบสภาพหน้างานจริง
    • การจัดทำรายงาน และ สรุปผลการตรวจสอบ
  • การตรวจสอบการควบคุมการแพร่กระจายของควันไฟ ในเวลาเกิดเหตุอัคคีภัยขึ้น ทำให้เกิดการแพร่กระจายของควันไฟไปยังพื้นที่ใกล้เคียง และ ไหลข้ามชั้นได้หากไม่มีการควบคุม หรือ ป้องกันการเคลื่อนที่ก็จะทำให้เกิดเหตุเพลิงไหม้ขนาดใหญ่ เกิดการสูญเสียชีวิต และ ทรัพย์สินเป็นจำนวนมากเช่นหลายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในอดีต ที่อาคารไม่มีการปิดล้อมป้องกันการลามของไฟในแนวดิ่ง เช่น ไม่ปิดช่องท่องานระบบ ไม่มีการปิดล้อมช่องเปิดที่บันไดหนีไฟ ซึ่งช่องเหล่านี้จะเปรียบเสมือนเป็นปล่องไฟ หรือ ช่องนำควันไฟ และ ความร้อนเพื่อส่งต่อไปทำความเสียหาย และ เกิดอันตรายต่อผู้ใช้อาคารในพื้นที่ใกล้เคียง และ ลุกลามไปทั้งอาคารได้เป็นอย่างดี

Spread the love
Back To Top